انسان مجموعه ای است از بدن، روان و روح . از این رو نیاز دارد که تمام جنبه های حیات او مد نظر قرار گیرند.در واقع وقتی از انسان به عنوان موجودی یکپارچه ، با تمام خصوصیات مختلفش صحبت میشود . لازم است علاوه بر جنبه های زیستی او ،جنبه های اجتماعی ،روحی، روانی و معنویش هم مد نظر قرار گیرد . درباره انسان باید دیدگاهی کل نگر داشته باشیم.
در این صورت میتوان بین سه جز ( بدن ، روان و روح ) تعادل برقرار کرد .
تربیت هم ، امری است همه جانبه و مستلزم یکپارچه نگری به انسان . از این رو در کنار تربیت جسمانی ، فکری ، آموزشی و ... تربیت معنوی هم جز مهم و انکار ناپذیر مسولیت تربیتی خانواده ها است .
معنویت یکی از عوامل پیشگیری از آسیب های روحی ، اجتماعی و حتی جسمی است .
آمار اختلالات روانی در جوامعی که معنویت در آنها رنگ باخته و یا حتی به درستی نهادینه نشده و به راه غلط رفته ،بسیار بالاتر است .
معنویت یکی از عوامل درمان و رفع مشکلات اخلاقی ،روحی و فردی است . افرادی که از ابعاد معنوی و اعتقادات صحیح درونی شده ای برخوردارند ،کنش اجتماعی ،فردی و خانوادگی سالم و رشد یافته تری را از خود نشان می دهند . حس معنوی ، فرد را از افتادن به انحرافات مصون میدارد .
معنویت منبع بزرگی برای آرامش فرد است . آرامش آن هدف اصلی و خوشبختی ناشناخته ای است که همه به دنبال آن هستند .
پاسخ بسیاری از سردرگمی ها ، ابهامات و سوالات بشر است . یکی از سر چشمه های این آب حیات ، باور ها و اعتقادات معنوی است .
.تربیت درست و کارساز، منطبق بر اصول تربیت اسلامی، و نشأت گرفته از آموزه های والای اسلام است.
با در نظر گرفتن هر یک از این عوامل و مرور برخی تجارب معنوی فردی مان ،نمیتوان از این امر مهم ، زیبا و سرشار از نیروی مثبت وجود آدمی به سادگی گذشت .
نقش خانواده در شکل گیری اعتقادات دینی فرزندان :
آنچه بدیهی است ، تاثیر پذیری فرزند شما از عوامل مختلف جهت شکل گیری معنویت و مذهب اوست .
مسأله تربیت، همواره مورد توجه اولیای دین بوده و آن بزرگواران در روایات فراوانی، تربیت را مورد اهتمام و تأکید قرار داده اند. برخی از این روایات را یادآور می شویم:
پیامبر اکرم(ص): فرزندان خویش را گرامی بدارید و آن ها را نیکو تربیت کنید تا خداوند شما را بیامرزد.
روانشناسان معتقدند منابع اصلی تربیت دینی فرزندان عبارتند از ،فطرت دینی آنها ، خانواده و تربیت آموزشگاهی و تربیت اجتماعی .
نقش خانواده در این امر انکار ناپذیر است . تربیت معنوی فرزندان بر دوش خانواده است .
خانه اولین مدرسه تربیتی اخلاقی و دینی است و کودک به تدریج بر اساس مشاهدات روزمره، پایه‌های اخلاقی خود را پی‌ریزی می‌کند. برای تربیت فرزندان لازم است به مقوله اعتقادات و آداب تکلیف توجه کنیم .
در طول زندگی انسان هیچ یک از نهادهـا، سازمانها و عوامل اثرگذار بر انسان نمی‌تواند با خانواده و اثرگذاری آن بر کودک برابری کند. والدین به اندازه قابلیت ها و شایستگی های خود می‌توانند محصول با ارزشی ازجهات مختلف، بخصوص رشد دینی وتربیت اعتقادی به یادگار بگذارد.
در این راه هرگز نباید فرزندان را از قهر ، عذاب و خشم خدا ترساند . همواره باید سعی شود از دریچه مهربانی و بخشندگی خدا با فرزندان صحبت کرد .
این بحث نکات مفصلی دارد که در هر بخش که مرتبط با موضوع فوق باشد نقش خانواده توضیح داده می شود .